نگاهی به نقش مادران و همسران انقلابی شهدای انقلاب اسلامی به بهانه ایام فاطمیه؛
فاطمیه، روایت بانوی انقلابی
پانزدهم مهرماه امسال، جمعی از خانوادههای شهدای مدافع حرم، میهمان رهبر انقلاب بودند. اواسط مراسم، رهبر انقلاب، خطاب به یکی از بانوان حاضر در مجلس میگویند: «خانم زهرای معظمی، مادر گرامی شهیدان؛ حال شما خوبه؟» مادر شروع به صحبت میکند؛ با لهجهی شیرین شوشتری میگوید که یک شهید در جنگ داده، و یک شهید در جنگ سوریه، و یک اسیر که هشت سال در اسارت عراق بوده است. آقا در حق مادر دعا میکند که: «خداوند متعال شما را از اعوان و انصار نزدیک امام زمان(?) قرار بدهد.» مادر که همچون کوه استوار است، با اینکه خوشحال از این دعا است، اما چیز دیگری میخواهد: "دو تا فرزند دیگر هم دارم که به فدایت حاج آقا!" آقا اما میگویند: «نه؛ آنها را انشاءالله خدا برایتان نگه دارد.» پس از او، نوبت به همسر شهید میرسد. رهبر انقلاب میگویند: «من خواندم وصیّتنامهی این شهید را که به این همسرش میگوید که اگر شما نبودی، من به این راه نمیرفتم. شما بودی که کمک کردی من به این راه بروم.»
در آغوش همسر شهید، دختر 20روزهی شهید قرار دارد. دختری که نه او هیچگاه پدرش را دید و نه پدر او را. همسر شهید رو به آقا میکند و میگوید اگر ممکن است در گوش فرزندش اذان و اقامه بگویند. آقا هم رو به جمعیت مردان گفت که بچه را از مادرش بگیرند و بیاورند. نسل پنجم انقلاب، حالا در دامن رهبر انقلاب آرام گرفته است...
***
میگویند تاریخ را فاتحان مینویسند. شاید به این جمله بتوان "تبصرهای" اضافه کرد و آن اینکه اگر تاریخ را فاتحان نوشتهاند، آن فاتحان هم اغلب مردان بودهاند. شاید برای همین هم نقش زنان در تحولات و رخدادهای اجتماعی و سیاسی، معمولا نادیده گرفته میشود. حال آنکه، پر بیراه نیست اگر بگوییم، نقش زنان در مواقعی حتی از مردان هم بیشتر بوده است. شاهد مدعا، تاریخ انقلاب و دفاع مقدس است: «مادر، مادر شهید، مادر دو شهید، مادر سه شهید، مادر چهار شهید؛ شوخی نیست؛ اینها به زبان آسان میآید. بچهی انسان سرما میخورد، دو تا سرفه میکند، چقدر نگران میشویم؟ یک بچهی انسان برود کشته بشود، دومی برود کشته بشود، سومی برود کشته بشود؛ شوخی است؟ و این مادر با همان احساسات مادرانهی سالم و جوشان و پرفوران، آنچنان نقشی ایفاء کند که صد تا مادر دیگر تشویق بشوند بچههاشان را بفرستند میدان جنگ. اگر این مادرها آن وقتی که جنازهی بچههاشان میآمد یا حتّی نمیآمد، آه و ناله میکردند، گله میکردند، یقه چاک میزدند، اعتراض به امام و اعتراض به جنگ میکردند، مطمئناً جنگ در همان سالهای اول و در همان مراحل اول زمینگیر میشد. نقش مادران شهدا این است. 14/10/90»
ماجرا اما فقط این نیست که مادری، از فرزند خویش میگذرد و برای دفاع از وطن، او را به آوردگاه رزم میفرستد، مسئله این است که این مادر، فهم و بصیرتی دقیق و جامع از اوضاع زمانه دارد. برای همین، در زمانهای که بسیاری از مدعیان سیاست، منطق مبارزه جمهوری اسلامی در عراق و سوریه را نمیفهمند، «مادر مؤمن و انقلابی»، خود به فرزندش اذن یا دستور میدهد برای جنگ. «جملهی خوبی را این برادر عزیز اینجا گفتند. گفتند خانوادهها میگفتند اگر این رزمنده را ما از خانه بیرون نفرستیم، فردا دشمن دم در خانه میآید، باید بجنگیم. این خیلی نکتهی مهمی است؛ این همان نکتهای است که امیرالمؤمنین(?) فرمود هر جماعتی که در داخل خانهی خودشان مورد تهاجم دشمن قرار بگیرند، غفلت کنند از این که دشمن دارد میآید، اینها شکست خواهند خورد. 15/6/95»
***
فاطمیه، بیش و پیش از هر چیزی، روایت مادران و همسران انقلابی شهداست. روایتی که در رأس آن، برترین بانوی عالم قرار دارد و بخشی از آن، در ماجرای دفاع از امیرالمؤمنین(?) در مدینه نمود پیدا کرد، بخشی از آن در کربلای 61 هجری، با فریاد «ما رأیت الا جمیلا»ی زینب کبری جلوهنمایی کرد، بخشی از آن در کربلای شلمچه و فاو و اروند، و بخشی از آن در مقتل عراق و سوریه. نیمهی پنهان همهی این حوادث، که قلههای تاریخ بشریت محسوب میشوند، زنان و مادران شهدایند. همانها که مردآفرینان روزگارند: «بارها من این را گفتهام؛ در زیارت خانوادههای شهدا، اغلب اوقات مادران شهید را شجاعتر و مقاومتر از پدران شهید یافتم. مگر محبت مادر را میشود با محبت پدر مقایسه کرد؟ روح لطیف زنانه، آن هم نسبت به جگرگوشه، این را پرورش بدهد، بزرگ کند مثل دستهی گل، بعد راضی بشود که او برود میدان جنگ و به شهادت برسد؛ بعد برای اینکه جمهوری اسلامی دشمنشاد نشود، بر جنازهی او گریه هم نکند! که بنده مکرر به این خانوادههای شهدا گفتم گریه کنید؛ چرا گریه نمیکنید؟ گریه ایرادی ندارد. گریه نمیکردند، میگفتند میترسیم جمهوری اسلامی دشمنشاد شود. زن مگو، مردآفرین روزگار. 23/2/91»
نسل پنجم انقلاب، میراثدار فاطمیه، و چنین مادرانی است. و همین است که انقلاب همچنان تداوم دارد. نسلی که در دامان رهبر انقلاب بزرگ شده است.