1. قانون محدودیت ویزا؛ دسامبر 2015 میلادی (آذرماه 1394) «مجلس نمایندگان آمریکا» طرحی را در قانون بودجهی 2016 این کشور قرار داده و تصویب کرد که محدودیتهای تازهای را بر شهروندان کشورهایی که بدون ویزا به ایران سفر میکنند اعمال کند. تغییری که بهطور بالقوه میتواند حتی بر شهروندان ایرانی الاصل این کشورها که عمدتا اروپایی هستند هم تأثیر بگذارد. براساس این طرح شهروندان کشورهای دارای وضعیت لغو ویزا با آمریکا (اعم از 38 کشور اروپایی و سایر کشورهایی که با آمریکا مراودات زیادی دارند) که بعد یک مارس 2011 به چهار کشور سوریه، عراق، ایران و سودان سفر کرده باشند نمیتوانند بدون ویزا به آمریکا بروند. روزنامهی انگلیسی گاردین در واکنش به این موضوع به طنز نوشت: «تصویب لایحهی لغو روادید و پیشگیری از سفر تروریستها، یک ضربالمثل فارسی را دربارهی یک حاکم به یادمان میآورد که شنید آهنگری در بلخ مرتکب جنایتی شده است. حاکم که دوست داشت همه بدانند او در اجرای عدالت شتاب دارد، دستور داد مجرم را دستگیر کنند و گردن بزنند. اما از آنجایی که بلخ خیلی دور بود، حاکم دستور داد آهنگر دیگری در همان نزدیکی پیدا کنند. اما در شهرهای نزدیک آهنگر پیدا نشد و فقط توانستند یک مسگر را در شهر شوشتر بیابند. حاکم دستور اعدام مسگر بیچاره را صادر کرد و در نتیجه گناه آهنگر در بلخ بدون مجازات ماند.»7
2. تحریمهای موشکی علیه ایران؛ پس از آزمایش موفقیتآمیز موشک «عماد» که بهصورت منطقی، حق هر کشوری است که برای تأمین امنیت خود و دفاع از کشور دارای چنین قدرتی باشد، آمریکاییها دست به کار شدند تا مناقشهی جدیدی در این خصوص ایجاد کنند.8 بلافاصله سامانتا پاور اظهار داشت: «در صورتیکه این آزمایش تأیید شود و نقض قطعنامهی 2231 باشد، آمریکا از این اختیار و امکان بهرهمند است تا موضوع را به شورای امنیت ملل متحد ارجاع داده و ترتیبات بعدی را پیگیری کند.»9
3. شروط جدید کنگرهی آمریکا برای رفع تحریم؛ موضوع و موضع ضدایرانی کنگرهی آمریکا از سال 2015 به سال جدید میلادی هم روانه شد و درست 4 روز بعد از شروع سال جدید میلادی کمیتهی روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا طرحی را تصویب کرد که طبق آن «لغو تحریمهای اعمال شده علیه برخی اشخاص و نهادهای ایرانی در صورتی اجرا میشود که اثبات شود در برنامهی موشکی ایران نقشی نداشتهاند.»
4. پرداخت غرامت 10.5 میلیارد دلاری؛ در 20 اسفند 1394 «دادگاهی در نیویورک در حکمی غیابی، ایران را به پرداخت بیش از 10.5 میلیارد دلار غرامت به اعضای خانوادهی کشتهشدگان در نتیجهی عملیات تروریستی 11 سپتامبر سال 2001 و همچنین شرکتهای بیمهی پرداختکنندهی غرامت، بهعلت ضررهای ناشی از این عملیات تروریستی محکوم کرده است.»10 این در حالی است که حتی یک سند هم مبنی بر همکاری مستقیم یا غیرمستقیم ایران در این حادثه ارائه نشده است.
5. محدودیتهای مکرر مالی علیه ایران؛ در یک آوریل 2016 و در حاشیهی نشست امنیت هستهای واشنگتن اوباما اظهار داشت: «کشورش در نظر ندارد اجازه دهد از طریق نظام بانکی آمریکا با ایران معاملات دلاری انجام شود و شرکتهای خارجی میتوانند از طریق بانکهای اروپایی با ایران همکاری داشته باشند.» بههمین دلیل، همچنان تعامل اقتصادی ایران با سایر کشورها با مشکلات عدیدهای مواجه است.
6. راهزنی در روز روشن؛ در آخرین مورد نیز دیوان عالی آمریکا روز چهارشنبه (اول اردیبهشت 1395) در حکمی جنجالی و یکطرفه اعلام کرد که حدود 2 میلیارد دلار از داراییها و اموال بلوکهشدهی ایران باید به خانوادهی آمریکاییهای کشتهشده در بمبگذاری 1983 پایگاه تفنگداران آمریکایی در بیروت و دیگر حملاتی که گفته میشود ایران در آنها دست داشته، پرداخت شود. آمریکاییها با این اقدام این پیام را صادر کردند که به هیچوجه گزینهی فشار اقتصادی را از روی میز بر نداشتهاند و اگرچه در ظاهر متعهد به حذف تحریمها شدهاند، اما فشار اقتصادی به ایران را از راههای دیگر دنبال میکنند.
نتیجه
بیش از 100 سال پیش بود که آمریکاییها خود را وارد فضای سیاسی ایران کردند. آمریکاییها تا پیش از انقلاب تعیینکنندهی معادلات سیاسی در ایران بودند اما بعد از انقلاب اسلامی، ید طولای آنها در ایران قطع شد. در طول این 100 سال، همواره آنکه ضرر کرده است، ایران بوده و آنکه جز غارت و چاپیدن کار دیگری نکرده، آمریکا بوده است. گرچه رئیسجمهور وقت آمریکا پیام نوروزی میفرستد و در آن اظهار امیدواری میکند که راههای نوینی برای رابطهی دو کشور به وجود آید، اما آنچه هیچ تغییری نکرده است، ماهیت وجودی رابطهی آمریکا با سایر کشورهاست. ماهیتی که برخاسته از خوی استکباری و سلطهطلبی آنها است.
پینوشتها:
1. شوستر، مورگان (1362) اختناق ایران، ترجمهی ابوالحسن موسوی شوشتری جزائری، تهران: صفی علیشاه،
2. بونداروفسکی، گریگوری لوویچ (1358) تاریخ توسعهطلبی آمریکا در ایران، تهران: آلفا، ص1-60.
3. عیوضی، محمدرحیم (1391) درآمدی تحلیلی بر انقلاب اسلامی ایران، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب اسلامی، ص77.
[4. http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=32080
5. Daniel H. Joyner, University of Alabama, USA web: http://armscontrollaw.com/
6. (Anonymous) (2012) "Iran and the bomb: The legal standards of the IAEA" Available in: "http://thebulletin.org/iran-and-bomb-legal-standards-iaea-0"
7.http://www.theguardian.com/world/iran-blog/2015/dec/10/iranian-americans-scapegoats-for-terrorist-acts-by-us-congress-hr158
8. (16 Oct 2015) "US envoy says recent Iran missile test violated UN sanctions" Available in:
http://bigstory.ap.org/article/f26217dd0c1d45ce90f7a196764f06a1/us-envoy-says-recent-iran-missile-test-violated-un
9.(16 Oct 2015) "US envoy says recent Iran missile test violated UN sanctions" Available in:
http://bigstory.ap.org/article/f26217dd0c1d45ce90f7a196764f06a1/us-envoy-says-recent-iran-missile-test-violated-un
10. http://www.yjc.ir/fa/news/5532999/