در آیین اسلام زمانها و مکانهای مقدسی وجود دارد که توصیه به عبادت و نیکی در این زمانها و مکانها شده است.از جمله زمانهایی که برای آن فضلیت و برتری ویژه ای فراتر از مکان قائل شده اند سه ماه قمری رجب،شعبان و رمضان است.
شعبان از ریشه شعب یا شعبه است کنایه از آنکه در این ماه خیر و نیکی بسیار منشعب (تقسیم)می گردد و روزی بندگان تقسیم می شود و تمامی امور مقدره عالم علیحده علیحده می شود لهذا به این اسم نامیده شده است (از غیاث اللغات). در لغت نامه دهخدا در مورد واژه شعبان آمده است :
ماه هشتم از ماههای قمری پس از رجب و پیش از رمضان ، و هلال آن را به گل بینند و روز سوم آن عید مولود حسین بن علی (ع) و روز پانزدهم آن عید تولد امام دوازدهم و پانزدهم آن ایام البیض (روزهای روشن)است که اعمال مستحبه ای دارد. شعبان را شعبان المعظم نیز می خوانند چرا که این ماه متعلق به پیامبر خدا محمد(ص) می باشد.و آن حضرت این ماه را روزه مى‌گرفت و به ماه رمضان وصل مى‌کرد و مى‌فرمود شعبان، ماه من است هر که یک روز از ماه مرا روزه بگیرد بهشت برای او واجب می‌شود.
اهمیت ماه شعبان چنان بود که رسول خدا (ص) هر گاه هلال ماه شعبان را مى‌دید به مُنادیى امر مى‌فرمود که در مدینه بانگ می زد: اى اهل مدینه من از جانب رسول خدا برای شما پیامی دارم. ایشان مى‌فرماید آگاه باشید همانا شعبان ماه من است پس خدا رحمت کند کسى را که یارى کند مرا در این ماه من و روزه بگیرد. 
 همچنین از حضرت علی(ع) نقل شده هر که براى جلب محبّت پیغمبر خدا و تقرّب به سوى خدا در ماه شعبان روزه بگیرد؛ خداوند او را دوست می‌دارد و در روز قیامت کرامت خود را نصیب او می‌گرداند و بهشت را براى او واجب می‌کند.
البته ناگفته پیداست که بشارت بهشت برای انجام یک کار نیکو مانند روزه گرفتن در چنین ماهی  امتیازی است از برای مؤمنین و نه لزوماً شرط آخر و کافی برای رستگاری و رسیدن به بهشت.
در دیگر روایت های صادر شده از امامان باز بر اهمیت این ماه به همان مضمون پیشین تأکید شده چنانکه  از حضرت صادق(ع) روایت شده است که چون ماه شعبان فرا می‌رسید امام سجاد(ع) اصحاب خود را جمع مى‌نمود و مى‌فرمود اى اصحاب من مى‌دانید این چه ماهى است؟ این ماه شعبان است و حضرت رسول (ص) مى‌فرمود شعبان ماه من است پس در این ماه براى جلب محبت پیغمبر خود و براى نزدیکی به پروردگار خود روزه بدارید.   
 اما چرا ماه شعبان اینچنین خاص و ویژه است. این پایه از اهمیت دادن به یک دور? زمانی از برای انجام عبادت و اعمال نیکی چون روزه را می توان از میان حدیث دیگری دریافت .مضمون این حدیث به شرح زیر است:
 "امام صادق (ع) از علی(ع) روایت کرده که ایشان مى‌فرمود: از زمانى که بانگ منادى رسول خدا (ص) در ماه شعبان را شنیدم ، از من روزه شعبان ترک نشد و تا مدتى که حیات دارم از من ترک نخواهد شد، ان شاء الله تعالى. سپس مى‌فرمود که روزه دو ماه شعبان و رمضان توبه و مغفرت از خدا است. "
 مهمترین نکته شاید همان توبه و پوزش از گناهان در این زمانهای سفارش شده است.امری که چنانچه جمع مسلمانان بدان همت گمارند بی شک تاثیرات اجتماعی خود را نیز نشان می دهد.چرا که جدای از اینکه این اعمال بگونه ای مستحبی و شخصی است اما نتیجه ای جمعی برای جامعه خواهد داشت. 
 جامعه ای که متوجه زمانها و مکانهای مقدس آئینش باشد و در رعایت احترام آن بکوشد،جامعه ای کمتر آلوده به گناه است و از دیگر سوی به آرامش معنوی نزدیک تر است.