نمایشگاه توانمندی‌های هیئات مذهبی، یک گام به جلو
با خودم کلنجار می‌رفتم که این نوشته را با چه جمله‌ای شروع کنم، جمله‌ای شیواتر و مناسب‌تر از این فراز از سخنان حکیمانه مقام معظم رهبری «مدظله العالی» نیافتم که: «هیأت‌های مذهبی ارکان حفظ ایمان و شوق ملت ایران به خاندان اهل بیت(ع) هستند». این جمله هر چند در ظاهر کوتاه اما در واقع بیانگر همه آن چیزهایی است که باید در این باره گفته شود. چرا که با نیم نگاهی به تاریخچه تحولات، فراز و نشیب‌ها و تأثیرگذاری عمیق و گسترده این تشکل‌های معنوی نقش کلیدی آن در پاسداشت اسلام ناب، حراست از حریم ولایت و امامت، برافراشته ماندن و اهتزاز پرچم اهل بیت در سرتاسر جهان و استحکام ارزش‌ها و اخلاقیات در جامعه به خوبی نمایان است. بی جهت نیست که حضرت امام خمینی(ره) در سال‌های اولیه پیروزی انقلاب اسلامی و در فضایی که بسیاری از روشنفکران غرب زده و متدینین ساده‌دل تحت تأثیر پیروزی‌های غرورآمیز حرکت الهام‌بخش مردم از انقلاب اسلامی دم از عبور از سنت و ورود به مدرنیته و به خصوص کنارگذاشتن سبک‌های سنتی عزاداری اهل بیت می‌زدند استوار و قاطع فریاد برآورد که ما هر چه داریم از محرم و صفر داریم و دستجات عزاداری باید طبق رویه سنتی برگزار گردد و امروز حقانیت مواضع آن پیر سفرکرده بیش از پیش در جامعه اسلامی جلوه‌گری می‌کند. تردیدی نیست اگر سخن از سنت‌گرایی می‌شود به معنای درجازدن و توقف نیست بلکه حفظ سنت با معیارهای صحیح و مبناهای درست مد نظر است. حذف پیرایه‌های دروغین و انحرافات فکری، اندیشه‌ای، شکلی و محتوایی همان قدر برای استحکام پایه‌های هیئات مذهبی و استمرار و اثربخشی آن ضروری است که استفاده از ابزار مشروع و مفید روز و بهره‌گیری از امکانات جدید و نوآوری‌های معقول و منطبق بر آرمان‌های الهی اهل بیت عصمت و طهارت(ع) اهمیت دارد و نمایشگاه و توانمندی‌های هیئات مذهبی قم که در واپسین روزهای خردادماه سال نوآوری و شکوفایی برگزار شد به خوبی گویای پیوند سنت ریشه‌دار ومبنایی با ابزارهای روز و امکانات تکنولوژی و نیازهای روز جامعه اسلامی بود و توانست هر چند ابتدایی و به عنوان گام اول ولی مهم کارکردهای گوناگون هیئات مذهبی را به نمایش بگذارد.
نکته بارز و برجسته‌ای که در این نمایشگاه به چشم می‌خورد ابتکارات شایسته و جذاب برخی هیأت‌ها در راستای نفوذ، عمق و بخشی تأثیر گذاری هیئات مذهبی که با اتکاء به مردم، خیرین و ارادتمندان اهل بیت(ع) شکل گرفته بود. هیئاتی که با همه سادگی و بی‌آلایشی خود حرفهای خوبی و ایده‌های نوی برای مردم و به خصوص برای مسؤولان داشتند.
هیأت متوسلین به چهارده معصوم(ع) متعلق به نایینی‌های مقیم قم از جمله این تشکل‌های موفق است. هیأتی که با بهره‌گیری از مدیریتی پویا و توانمند و با برنامه‌ریزی جامعه منطبق بر نیازهای جامع و توفیقات بزرگی به دست آورده و خود را در متن زندگی مردم قرار داده است.
هیأتی که در کنار برنامه‌های سنتی از قبیل اقامه عزاداری اجرای جلسات و مراسم گوناگون و متنوع با برگزاری اردوهای زیارتی و فرهنگی، تشکیل کلاس‌های آموزشی در سطوح مختلف و توجه ویژه به نیازهای علمی مردم به خصوص جوانان منشأ برکات و خدمات فراوانی در منطقه شده است. چاپ و انتشار جزوات آموزش خانواده، بهره‌گیری از فناوری روز از قبیل تهیه و توزیع CDهای مذهبی و ایجاد سایت اطلاع‌رسانی به اعضاء، نمایشگاه‌های فرهنگی و علمی، مسابقات متعدد، تجلیل از دانش‌آموزان، دانشجویان و فرهیختگان، زمینه‌سازی و اطلاع‌رسانی برای شرکت عمومی همشهریان در مجالس ویژه، برگزاری مراسم ویژه و متمرکز بزرگداشت مرحومین سال در روز پنج‌شنبه انتهایی هر سال، ارتباط مستمر و موثر با شخصیت‌های مذهبی، علمی و سیاسی، برگزاری همایش‌های متعدد و... گوشه‌ای از فعالیتهای گسترده این هیأت فعال و پویا می‌باشد.
اسکان بخشی از زایران کریمه اهل بیت(ع)، اطعام عزاداران، تهیه و اهداء‌دهها کمک‌هزینه جهیزیه به زوجین واجد شرایط، تهیه و توزیع اقلام مصرفی و مقرری ماهیانه به خانواده‌های کم درآمد تحت پوشش و تأسیس صندوق قرض‌الحسنه برگی دیگر از فعالیتهای پرافتخار و متنوع هیأت مذکور است.
برنامه‌های آینده این هیأت نیز قابل توجه است. برگزاری یادواره شهدای نایینی‌های مقیم قم، طراحی و ساخت مجموعه عظیم فرهنگی مذهبی آیت‌الله میرزای نایینی(ره) و ساماندهی و ایجاد هم دلی و هماهنگی در بین همشهریان مقیم قم از جمله برنامه‌های پیش‌بینی شده هیأت متوسلین به چهارده معصوم(ع) است.
جای بسی خوشوقتی است که هیأتی با اتکاء به پشتوانه مردمی در کارکردهای متعددی مذهبی، علمی، فرهنگی، هنری، فنی و حرفهای، سیاسی، اجتماعی و سایر حوزه‌ها تأثیرات خوبی از خود به جای بگذارد.
نکته چشمگیر و جالب توجه دیگری که در این نمایشگاه به چشم می‌خورد ابتکار و برنامه‌ریزی خوب هیأت زینبیون مسجد قبا(رهپویان شهدا) بود.
این هیأت با برخورداری از یک روحانی خوش ذوق و جوانانی با انگیزه و فعال توانسته است در عرصه‌های متعدد کارآمدی خود را نشان دهد. برنامه‌ریزی برای رفع سوء تفاهمات و ایجاد همدلی و تفاهم بین نسل قدیم و جدید هیأت از طریق اتخاذ تجربیات و اخذ توصیه‌های پیرغلامان اهل بیت(ع) و انتشار آن از طریق CD و همچنین مراسم نکوداشت ویژه پیرغلامان از جمله این برنامه‌ها است.
از فعالیتهای جذاب دیگر این هیأت می‌توان به تهیه و چاپ «کارت ازدواج» و برگزاری مراسم جشن عروسی ویژه مزدوجین هیأت مذکور است که تأثیر مثبت این گونه کارها بر جوانان کاملاً واضح است.
هیأت حضرت علی اصغر(ع) مسجد حاج سید عبدالوهاب موسوی هم فعالیت‌هایی در خور توجه داشت. این هیأت در کنار راه اندازی اردوهای فرهنگی و زیارتی، از برگزاری کلاس‌های امداد و آتش‌نشانی ویژه مسؤولان هیئات مذهبی خبر داد که طی آن مسؤولان هیئات برای مقابله با برخی حوادث غیر مترقبه از قبیل آنچه در مسجد ارک تهران رخ داد و یا اتفاقات خاصی که ممکن است در هیئات رخ دهد توجیه می‌گردند.
در سایر هیئات هم نکات نو و ابتکاری به چشم می‌خورد از جمله هیأتی که کلیه اعضاء آن دارای وبلاگ دینی و فرهنگی بودند و یا تشکلی که اهتمام خاصی به پیوند قرآن و عترت به صورت توأم به خرج داده بود البته نمایشگاه نقاط ضعفی هم داشت که با توجه به نوپابودن آن قابل اغماض است از جمله تعداد کم غرفه‌ها که نسبت به تعداد هیئات مذهبی استان بسیار ناچیز بود.
همچنین توقع می‌رفت در این نمایشگاه منویات رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) و مراجع عظام تقلید (حفظهم‌الله) در رابطه با هیأت‌ها و مداحان برجستگی خاصی پیدا می‌نمود.
از هیئات «فرهنگیان» و «دانش‌آموزی» انتظار بیشتری می‌رفت که با توجه به گستره فوق العاده مخاطبین و شعاع نفوذ خود عملکرد بهتر و گسترده‌تری داشته و از سازماندهی و برنامه‌ریزی لازم برخوردار باشند.
در برخی از غرفه‌ها هم به رغم تأکیدات صریح و مکرر رهبر معظم انقلاب و مراجع معظم تقلید نمادهایی از «علامات» و برخی تصاویر نامناسب به چشم می‌خورد که زیبنده آن هیأت‌ها و شایسته این نمایشگاه نبود.
به هر شکل نمایشگاه توانمندی‌های هیئات مذهبی قم که در نوع خود بی‌نظیر بود بستری برای انتقال تجربیات و توانمندی‌ها و آغازی برای برنامه‌ای پربارتر، شکوهمندتر و عمیق‌تر در آینده به حساب می‌آید. این گام مهم را در سال نوآوری و شکوفایی به فال نیک می‌گیریم و در انتظار گام‌های بعدی می‌مانیم.
